Aktualnie prowadzone projekty badawcze
-
NCN: DEC-2019/35/D/NZ5/00558 (SONATA): Ocena udziału szlaków transkrypcyjnych SNAL1 i SNAIL2 w rozwoju chemiooporności komórek raka jajnika w kontekście ich inwazyjności. 2020 – 2023
Kierownik: dr Michał Kiełbik
Pomimo znacznego postępu konwencjonalnych terapii i sposobów leczenia pacjentek, wysoka oporność komórek raka jajnika na związki zawierające pochodne platyny (standardowo stosowane chemioterapeutyki) stanowi istotny problem kliniczny. Niemniej ważnym czynnikiem ograniczającym efektywności leczenia chorych, jest zwiększony potencjał inwazyjny komórek raka jajnika oraz tworzenie metastaz. Jednoczesne pojawienie się chemiooporności oraz zdolności do tworzenia przerzutów, w istotny sposób ogranicza efektywność większości konwencjonalnych terapii. Kluczowym procesem przyczyniającym się do rozprzestrzeniania się komórek nowotworowych oraz ich migracji jest przejście epitelialno-mezenchymalne (epithelial-mesenchymal transition – EMT). Zachodzenie procesu EMT z kolei jest warunkowane przez różne czynniki transkrypcyjne, nazywane często „nadrzędnymi regulatorami”, pośród których największe znaczenie wydają się mieć te, które należą do rodzin SNAIL, TWIST oraz ZEB. Kluczowy udział czynników transkrypcyjnych SNAIL w progresji nowotworów został już dobrze poznany, jednakże ostatnie badania sugerują, że mogą one również mieć udział w chemiooporności raka jajnika. Głównym celem projektu jest wyjaśnienie roli czynników transkrypcyjnych SNAIL, wraz z mechanizmami ich regulacji, w rozwoju i utrzymaniu chemiooporności komórek raka jajnika w kontekście ich potencjału metastatycznego. Badania zostaną przeprowadzone na komercyjnie dostępnych liniach raka jajnika: wrażliwej na cisplatynę linii A2780, opornej na cisplatynę linii A2780cis oraz linii SK-OV-3. Ponadto, wykorzystane zostaną komórki nabłonkowego raka jajnika (epithelial ovarian cancer – EOC), wyizolowane z guzów lub płynów otrzewnowych pacjentek oraz wyprowadzone będą pierwotne hodowle EOC. Badania przeprowadzone w ramach projektu skupią się na ocenie poziomu ekspresji SNAI1 i SNAI2, jak również poziomu, aktywności i lokalizacji komórkowej białek SNAIL 1/2. Co więcej, zastosowane będą różne inhibitory aktywności białek sygnałowych STAT3 i AKT aby ocenić wpływ tych kinaz na rozwój SNAIL-zależnej chemiooporności i inwazyjności raka jajnika. Wyniki tego projektu z pewnością usystematyzują i poszerzą wiedzę dotyczącą sekwencji w jakiej chemiooporność i inwazyjność występują w raku jajnika, oraz udziału czynników transkrypcyjnych SNAIL w indukcji tych zjawisk.
